Ι.

Σκοπός και Περιγραφή του Συστήματος (ΣΥ.Π.Π.Ο.)

 

1. Σκοπός: Το Σύστημα Πολιτικής Προστασίας Οικογενειών και Πολυμελών Ομάδων πληθυσμού (ΣΥΠΠΟ) είναι σύστημα πολλαπλών ρόλων με σκοπό να συντελέσει κατ΄ αρχήν στην επιβίωση μιας πολυμελούς οικογένειας  ή άλλης πολυμελούς ομάδας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, τεχνολογικών ατυχημάτων ή άλλων αναγκών που συμβαίνουν σε ειρηνικές περιόδους. Λόγω της ευελιξίας του προσαρμόζεται περαιτέρω η χρήση του, ώστε να είναι κατάλληλο για κάθε άτομο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και  σε εμπόλεμες περιόδους, με τήρηση όμως των ειδικότερων κανονισμών των Αρχών. Η Διεθνής και Αγγλική του ονομασία είναι Civil Protection System for Population : Large Families & Groups και η συντομογραφία του είναι CIPPO LF/GR.
2. Αποτελεί εξειδικευμένη εφαρμογή επί του Σχεδίου «Ξενοκράτης», δηλ. των άρθ. 3 παρ. 10 και άρθ. 4 Φάση 4 της ΥΑ 1299/2003,   που αφορούν την προετοιμασία του πληθυσμού και την αρωγή προς αυτόν από τους αρμοδίους Φορείς. Δεν θα πρέπει επίσης να λησμονείται η υποχρέωση των Ελλήνων πολιτών να προσφέρουν τις υπηρεσίες του σε περιπτώσεις εξαιρετικής και έκτακτης ανάγκης, όπως για παράδειγμα μια φυσική καταστροφή ή θεομηνία, καθώς και  το καθήκον της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης των ελλήνων πολιτών που απορρέουν από τις διατάξεις 22 §3 και 25 §4 του Συντάγματος[1]. Επομένως το Κράτος οφείλει να ενημερώνει τους πολίτες για τα ζητήματα αυτά και να οργανώνει δομές μέσω των οποίων θα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους.
3. Ήδη η Χώρα μας έχει πληγεί από πληθώρα  φυσικών καταστροφών (πυρκαγιές, σεισμοί, πλημμύρες, χιονοπτώσεις, τεχνολογικά ατυχήματα κλπ) και ο πληθυσμός που υπέστη τις συνέπειές τους, ομολογούσε κατά κανόνα, ότι ήταν ανέτοιμος ή απροετοίμαστος για τέτοια συμβάντα.  Περαιτέρω οι Αρχές που εφαρμόζουν τα σχέδια της  Πολιτικής Προστασίας  για την προστασία του γενικού πληθυσμού, δεν είναι πάντα εύκολο τις  ώρες της  κρίσεως να προσαρμόσουν τις παροχές τους και τις ποσότητες υλικών επιβιώσεως σε οικογένειες  ή ομάδες προσώπων  που περιλαμβάνουν  ασθενείς, ηλικιωμένους, βρέφη ή είναι πολύτεκνες και χρειάζονται ειδικό χειρισμό.
4. Το Σύστημα απευθύνεται:

• α) στις οικογένειες, ως οδηγός προετοιμασίας τους
• β) στις Αρχές , προκειμένου : 

• να λάβουν ειδική μέριμνα για τη διαχείριση των πολυμελών οικογενειών ή ομάδων στον σχεδιασμό και την υλοποίηση της Πολιτικής Προστασίας  και την  επιμόρφωση -εκπαίδευση του πληθυσμού.
• να καθορίσουν ένα εθνικά πιστοποιημένο Σακίδιο Εκτάκτου Ανάγκης (ΣΕΑ) για τις πολυμελείς οικογένειες, αλλά και αναλογικά για τον λοιπό πληθυσμό, το οποίο να ενταχθεί στον ευρύτερο σχεδιασμό Πολιτικής Προστασίας .

5. Οι ποσότητες του παρόντος Συστήματος υπολογίστηκαν για μια οικογένεια 8 ατόμων ή άλλη ισάριθμη ομάδα , όπου η σύνθεσή της μπορεί να διαφέρει (λ.χ. δύο γονείς, πέντε παιδιά και ένας ηλικιωμένος) για την διαβίωσή της σε χώρους επιβιώσεως είτε σε αστικό  περιβάλλον, είτε σε ήπιο φυσικό περιβάλλον.
6. Οι παρούσες προδιαγραφές δεν αποτελούν πλήρη Οδηγό Επιβιώσεως, ούτε υποκαθιστούν τις οδηγίες των Φορέων που μετέχουν στην Πολιτική Προστασία. Υπάρχουν ειδικοί οδηγοί και κατά περίπτωση οδηγίες που πρέπει να συμβουλεύεται η κάθε οικογένεια και ο κάθε πολίτης από έγκυρες κρατικές και μη ιστοσελίδες,  έντυπα  ή έκτακτες ανακοινώσεις.
7. Το Σακκίδιο Έκτακτης Ανάγκης Α΄ (ΣΕΑ Α΄) προορίζεται για κάθε οικογένεια και για όλες τις περιπτώσεις άμεσης διαφυγής της  από το σπίτι  (λχ σε περιπτώσεις σεισμών, πυρκαϊάς, πλημμύρας κλπ) και έχει στόχο την επιβίωση 24 ώρες τουλάχιστον με μικρή έως ανύπαρκτη συνδρομή  Διασωστικής  Αρχής. Περιλαμβάνει  τα απαραίτητα  υλικά μέχρι και   καταφύγιο έκτακτης ανάγκης. Οι ποσότητες δευτερευόντων υλικών δεν είναι όλες ισάριθμες στον ΣΕΑ Α΄ για οκτώ (8) άτομα, λόγω περιορισμών του χώρου  και συνολικού βάρους του φόρτου, γι΄ αυτό χρησιμοποιούνται εκ περιτροπής, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.  Έχει  σε συνολικό βάρος 10 Kg περίπου, λόγω του αυξημένου αριθμού των ατόμων που καλύπτει. Αυξομειώνεται αναλόγως των μελών της οικογένειας.
8. Τα Σακκίδια  ΣΕΑ Β΄, ΣΕΑ Γ΄ συμπληρώνουν τον ΣΕΑ Α΄ και προορίζονται για  δυσπρόσιτες περιοχές, όπου η βοήθεια από τις διασωστικές Αρχές υπάρχει περίπτωση να μην φθάσει σύντομα.  Προορίζονται για διαβίωση τουλάχιστον 3 ημερών με μικρή συνδρομή  Διασωστικής Αρχής σε νερό, τρόφιμα και ιατρό.
9. Όλο το ΣΕΑ Α΄ αποτελεί ένα στοιχειώδες νοικοκυριό 8 ατόμων. Κάθε οικογένεια μπορεί να προσαρμόσει ορισμένα σύμφωνα με τις ανάγκες της. Συγκεκριμένα υλικά του ΣΕΑ Α΄ επαναλαμβάνονται και στους άλλους ΣΕΑ (Β΄ και Γ΄) , είτε διότι πρέπει να βρίσκονται σε επαρκέστερες ποσότητες, είτε αν χαθεί ο ένας ΣΕΑ να μην στερηθεί η οικογένεια κάποια βασικά υλικά.
10. Τα υλικά του κάθε ΣΕΑ περιέχονται μέσα σ΄ αυτόν ομαδοποιημένα σε διαρθρωμένο σύστημα (MODULE) μέσα σε ανεξάρτητους ελαφρούς σάκους (τύπου «πουγκί» ή τσάντας ώμου), ώστε ευχερώς να αναζητούνται και να χρησιμοποιούνται την ώρα της ανάγκης , χωρίς να αναγκάζεται κάποιος να αδειάζει όλο το σάκκο για να βρει κάτι στο τέλος του.  Επίσης αν κάποιος χρειαστεί να απομακρυνθεί με το περιεχόμενο μια ομάδας υλικού (λχ φαρμακείο για περιποίηση τραυματία) να μπορεί να λάβει χωριστά το ελαφρύ σακίδιο που περιέχει μόνο τα φάρμακα. Τα περιεχόμενά τους έχουν αυτοκόλλητες ετικέτες σε ποιον ΣΕΑ ανήκουν και είναι συσκευασμένα κατά το δυνατόν σε νάϋλον σακούλες διαφανείς ή ημιδιαφανείς.
11. Το παραπάνω σύστημα βοηθά στη μείωση του βάρους του σακιδίου που μεταφέρει κάθε άτομο, διότι μετά την άμεση διαφυγή  της οικογένειας /ομάδας από την εστία κινδύνου, μπορούν να αποσπαστούν από το εσωτερικό του Σακιδίου ορισμένα ανεξάρτητα Module σακίδιά του και να παραδοθούν σε άλλα άτομα της ομάδας (λχ. Φαρμακείο, φιάλες νερού κλπ) .
12. Ορισμένα υλικά είναι πολλαπλών ρόλων ώστε  ορισμένα υλικά  μπορούν  να χρησιμοποιηθούν για διαφορετικές εργασίες, ανάλογα με τις ανάγκες και την επινοητικότητα του καθενός.  Μπορούν επίσης  να χρησιμεύσουν, εκτός της ομάδες των οκτώ (8), ως διασωστικά υλικά και για άλλα άτομα που κινδυνεύουν, αλλά δεν έχουν προνοήσει να εφοδιαστούν κατάλληλα.
13. Το ΣΕΑ Α΄ περιέχει και σωσίβιο αντοχής 15kg περίπου, ώστε να επιπλέει πάνω στο νερό, σε περίπτωση που λόγω πλημμύρας ή μιας πυρκαϊάς σε παραθαλάσσιο μέρος πρέπει ο πληθυσμός να παραμείνει μέσα σε νερό. Περιέχει επίσης και μικρό στρώμα θαλάσσης, ως βοήθημα πλεύσης προσώπων (λ.χ. παιδιών, ηλικιωμένων ΑΜΕΑ) που αδυνατούν να παραμείνουν αυτοδύναμα στο νερό.
14. Το  ΣΕΑ Β΄ (διατροφής) έχει τα βασικά είδη και  διαμορφώνεται περαιτέρω από κάθε οικογένεια, έχοντας λάβει υπόψη της τις ιδιαιτερότητες του διαιτολογίου ευπαθών ατόμων (ασθενών, εγκύων, βρεφών, αλλεργικών, γερόντων κλπ), γι΄ αυτό έχει επιπλέον  κενό χώρο.
15. ΝΕΡΟ :

• Η άμεση διαφυγή με τον ΣΕΑ Α΄ γίνεται με 2 φιάλες νερού των 750 ml και επιπλέον άλλες 2 φιάλες των 1500ml σε ανεξάρτητο σακίδιου τύπου «πουγκί» για άμεση χρήση με οικονομία, σύνολο 4,5 λίτρα νερού.
• Επίσης περιέχονται και από 2 φιάλες των 500 ml σε κάθε ένα σακίδιο ΣΕΑ Β΄ και  ΣΕΑ Γ΄, δηλαδή άλλα 2 λίτρα.
• Αυτό συμβαίνει, διότι οι ελάχιστες ποσότητες νερού που είναι διεθνώς αποδεκτές για επιβίωση 8 ατόμων επί  1  ημέρα  περίπου για χρήσεις πόσεως και υγιεινής [8 άτομα Χ 2,5 λίτρα το άτομο ανά ημέρα  =  20 λίτρα]  είναι αδύνατον να μεταφερθούν από μια οικογένεια που θα έχει ευθύνη μικρών παιδιών ή ασθενών και μεταφέρει προμήθειες ανάγκης.
• Όταν η οικογένεια φθάσει στο χώρο εγκαταστάσεως το ΣΥΠΠΟ προβλέπει το ρόλο ορισμένων μελών της οικογενείας να σπεύσουν το ταχύτερο να αγοράσουν εμφιαλωμένο νερό, αν υπάρχει,  ή να βρουν πόσιμο νερό, με ταυτόχρονη  αξιοποίηση των άλλων μέσων  των Σακιδίων ΣΕΑ, όπως:  πτυσσόμενος σάκκος νερού 15 λίτρων, παγούρι με ενσωματωμένο φίλτρο καθαρισμού νερού, χάρτινα φίλτρα, ταμπλέτες καθαρισμού νερού τύπου χαλαζόνης, κλπ

15. Όλοι οι ΣΕΑ είναι κατάλληλοι  για εγκατάλειψη είτε η οικογένεια φεύγει πεζή,  είτε με οχήματα ΙΧ ή ΔΧ  και  έχουν εξωτερική επισήμανση ετικέτας με το όνομα της οικογένειας.
16. Μετά τα τρία πρώτα ΣΕΑ, παρουσιάζονται και άλλοι τύπου ΣΕΑ ειδικών  ρόλων ανάλογα με την περίπτωση που κάθε φορά απαιτείται: Σακκίδιο Ανηλίκων (ΣΕΑ Π΄), Πυρασφαλείας (ΣΑΠ΄) , Οχήματος (ΣΥΕΑ Ο΄) καθώς  και Κασετίνα Εκτάκτου Ανάγκης (ΚΕΑ) σε μεγέθους λίγο μεγαλυτέρου από παλάμη, που μπορεί να μεταφέρεται εύκολα σε οποιαδήποτε τσάντα ή σακκίδιο.
17. Ορισμένα ΣΕΑ περιλαμβάνουν και αναλώσιμα υλικά (τρόφιμα -φάρμακα κλπ) της μακρότερης δυνατής λήξεως.  Επιθεωρούνται ανά 1 έτος την λήξη τους,  αντικαθιστώνται, και στη συνέχεια   καταναλώνονται τα παλαιότερα. Ως εύκολη υπόμνηση για επιθεώρηση είναι μια συγκεκριμένη ημερομηνία λχ. η 1^η  Μαρτίου , πού έχει καθιερωθεί ως παγκόσμια ημέρα Πολιτικής Προστασίας από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Άμυνας (ICDO).

 

[1]  Άρθ. 22 παρ. 4 Σ : «Οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται. Ειδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της Χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, καθώς και τα σχετικά με την προσφορά προσωπικής εργασίας στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για την ικανοποίηση τοπικών αναγκών».
Άρθ. 25 παρ. 4 Σ : «Το Κράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης».
Χρ. ΑΚΡΙΒΟΠΟΥΛΟΥ - Χαρ. ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ,  Εισαγωγή στο Δίκαιο και στους Συνταγματικούς Θεσμούς ΣΕΑΒ 2015, σελ. 138.